SGK Hk - 2012/32

Esas Birim     : Teknik Hizmetler Kurulu Başkanlığı
Tarih  :22.06.2012

Genelge No   : 32
Özeti   : SGK Hk.

ZİRAAT ODASI BAŞKANLIĞINA

6322 sayılı "Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" 15.06.2012 tarihli ve  sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.

Söz konusu kanunun 42.maddesi gereğince 13.02.2011 tarihli ve 6111 sayılı Bazı Alacakların yeniden Yapılandırması ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanun ve Kanun hükmünde kararnamelerde Değişiklik Yapılması  Hakkında Kanuna geçici madde eklenmiştir.

Sözkonusu geçici maddenin,

Birinci fıkrasında, Bu Kanunun Birinci, İkinci, Üçüncü ve Dördüncü Kısımlarına göre yapılandırma başvurusunda bulunduğu halde bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla ödenmesi gereken tutarları süresinde ödemeyerek Kanun hükümlerini ihlal edenler, bu tutarları ödemeleri gerektiği tarihten itibaren Kanunun 19 uncu maddesinde belirlenen geç ödeme zammı ile birlikte bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihi takip eden ayın başından itibaren dört ay içerisinde ödemeleri şartıyla Kanun hükümlerinden yararlandırılır.

İkinci fıkrasında, Bu Kanunun 3 üncü maddesinin dokuzuncu ve 14 üncü maddesinin üçüncü fıkralarında vadesinde ödenmesi öngörülen alacakların bu maddelerin hükümlerine göre ödenmemesi nedeniyle bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla Kanun hükümlerini ihlal etmiş olan borçluların ihlale neden olan tutarları, birinci fıkrada belirtilen sürede ödemeleri ya da bu süre içerisinde veya bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce yaptıkları başvurulara dayanılarak 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre çok zor durumda olduklarının tespit edilmesi halinde bu borçlular da Kanun hükümlerinden yararlandırılır.

Beşinci fıkrasında, “Bu madde hükümlerinden yararlanan borçlulardan, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce bu Kanun kapsamında yapılandırılan alacaklara karşılık cebren ya da rızaen tahsil edilen tutarlar, bu Kanuna göre ödenmesi gereken taksitlerin en eski vadeli olanından başlamak üzere ve tahsil edildikleri tarihler dikkate alınarak bu madde hükmüne göre mahsup edilir. Bu şekilde yapılan mahsup sonrasında bu Kanun hükümlerine göre ödenmesi gereken tutarlardan fazla ödendiği tespit edilen tutarlar ilgili mevzuat hükümlerine göre red ve iade edilir.”

Altıncı fıkrasında ise “Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye ilgisine göre bu Kanunun 168 inci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen kamu kurum ve kuruluşları yetkilidir.”

Hükümleri yer almaktadır.

1-  6111 Sayılı Kanun Kapsamına Giren Borçları Yeniden Yapılandırılmış Borçlularla İlgili Yapılacak İşlemler

1.1- Kapsama giren borçlular

Yeniden yapılandırma anlaşmalarının ihya edilmesine ilişkin 6111 sayılı Kanuna ilave edilen geçici 19 uncu madde hükümlerinden, borçlarını anılan Kanun kapsamında ödemek amacıyla 31/5/2011 tarihine kadar Sosyal Güvenlik İl Müdürlüklerine başvurdukları halde, yeniden yapılandırma hakları anılan maddenin yürürlüğe girdiği 15/6/2012 ve öncesinde sona ermiş olan borçlular yararlanabileceklerdir.

1.2- Başvuru

6111 sayılı Kanununa ilave edilen geçici 19 uncu madde hükümlerinden yararlanmak isteyen borçluların en geç 1/10/2012 tarihine kadarSosyal Güvenlik İl Müdürlüklerine veya Sosyal Güvenlik merkezine bir örneği Ek-1’de yer alan dilekçe ile müracaat etmeleri gerekmektedir.

1.3- Ödeme planlarının yeniden oluşturulması

Kapsama giren borçlularca yapılacak başvurular üzerine, 6111 sayılı Kanun uyarınca hazırlanmış, ancak ödeme yükümlülüklerinin yerine getirilmemesi nedeniyle bozulmuş olan ödeme planları yeniden aktif hale getirilerek ihya edilecektir. 

Ödeme planlarının yeniden aktif hale getirilmesi sırasında daha önce başvuru formunda beyan edilen taksit sayısı esas alınacaktır. Bu çerçevede, ihya işlemleri sırasında peşin ödeme başvurusunda bulunmuş olan borçlulara ilişkin ödeme planları peşin olarak, taksitle ödeme başvurusunda bulunmuş olan borçlulara ilişkin ödeme planları da tercih edilmiş taksit süresi esas alınarak hazırlanacaktır.

1.4-Yapılandırma işleminin bozulduğu tarihten sonra yapılan ödemelerin mahsubu

Kapsama giren borçları 6111 sayılı Kanun uyarınca yeniden yapılandırılmış, ancak ödeme yükümlülüklerini yerine getirmemeleri nedeniyle yeniden yapılandırma anlaşmaları bozulmuş olan borçlulara ilişkin ödeme planları yeniden aktif hale getirildikten sonra, varsa bozma işleminin yapılmasının ardından bu Kanun kapsamında yapılandırılan alacaklara karşılık ödenen tutarlar bu Kanuna göre ödenmesi gereken taksitlerin en eski vadeli olanından başlanılmak üzere ve tahsil edildikleri tarihler dikkate alınarak mahsup edilecektir.

Bu mahsup işlemleri sırasında ödeme vadesi geçen taksitlere, ödemenin yapıldığı tarihe kadar her bir ay için ayrı ayrı olmak üzere % 1,40 oranında geç ödeme zammı hesaplanacaktır.

1.5- Borçlularca yapılacak ödemeler

Kapsama giren borçları 6111 sayılı Kanun uyarınca yeniden yapılandırılmış ancak ödeme yükümlüklerini yerine getirmemeleri nedeniyle 6111 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanma hakkı sona ermiş olan borçluların, geçici 19 uncu maddeye istinaden ihya başvurusunda bulunmaları halinde, daha önce taksitle ödeme başvurusunda bulunmuşlar ise ödeme vadesi 15/6/2012 tarihinden önce sona ermiş olan taksitlerinin; peşin ödeme başvurusunda bulunmuşlar ise peşin ödemeye esas tutarın tamamını, en geç 31/10/2012 tarihine kadar geç ödeme zammı ile birlikte ödemeleri gerekmektedir.

4/b sigortalılarından geçici 19 uncu maddeye istinaden ihya başvurusunda bulunanlara 31/10/2012 tarihine kadar ödenmek üzere her bir ay için aylık 1.40 gecikme faizi hesaplanarak verilen ödeme planlarına göre ilgili ay için hesaplanan borcun kısmi ödenmesi halinde takip eden aylar için hesaplanan tutardan kısmi ödenen miktar düşüldükten sonra kalanı üzerinden ödeme yapılacaktır.

Diğer taraftan, taksitle ödeme başvurusunda bulunup geçici 19 uncu madde hükümlerinden yararlanmak isteyen borçluların aylık taksitlerinin yanı sıra bir takvim yılı içinde ikiden fazla cari ay prim borçlarını da ödememiş olmaları halinde,  6111 sayılı Kanun kapsamına giren borçlarına ilişkin aylık taksitlerini geçici 19 uncu madde ile getirilen ihya hükümleri uyarınca ödeyebilmeleri için ya kapsama giren cari ay borçlarını gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte 31/10/2012 tarihine kadar ödemeleri ya da çok zor durumda olduklarının tespit edilmiş olması gerekmektedir.

1.6- Ödeme vadesi 15/6/2012 tarihinden önce sona ermiş taksitlerin/peşin ödemeye esas tutarın 31/10/2012 tarihine kadar ödenmemesi

Geçici 19 uncu maddeye istinaden ödeme vadesi 15/6/2012 ve öncesinde sona ermiş taksitlerin/peşin ödemeye esas tutarın tamamının 31/10/2012 tarihine kadar ödenmemesi halinde 01/11/2012 tarihinden sonra anılan Kanun kapsamında ödeme yapılması mümkün olamayacaktır.

Dolayısıyla, cari aylar yönünden prim borcu bulunmayan borçlulara ilişkin ödeme vadesi 15/6/2012 tarihinden önce sona ermiş taksitlerin veya peşin ödemeye esas tutarın tamamının geç ödeme zammı ile birlikte 31/10/2012 tarihine ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, 1/11/2012 tarihi itibariyle 6111 sayılı Kanunda öngörülen yapılandırma hükümlerinden yararlanma hakkı sona ermiş sayılacaktır.

1.7- Ödeme vadesi 15/6/2012 tarihinden sonra sona eren taksitler yönünden ödeme yükümlüklerinin yerine getirilmemesi

Taksitle ödeme yolunu tercih etmiş ve geçici 19 uncu maddeye istinaden ihya başvurusunda bulunmuş olan borçluların ödeme vadesi 15/6/2012 tarihinden sonra sona eren taksitlerinin de bulunması halinde, 15/6/2012 tarihinden sonra sona eren taksitler yönünden, bir takvim yılı içinde yasal süresinde ödenmemiş veya eksik ödenmiş ikiden fazla taksitin bulunması ya da bir takvim yılında ikiden fazla olmamakla birlikte ödenmemiş veya eksik ödenmiş taksitlerin en geç son taksiti izleyen ayın sonuna kadar ödenmemesi halinde, ödenmeyen taksitler yönünden 6111 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilmiş olacaktır.

2- 5510 Sayılı Kanunun Geçici 17 nci Maddesine İstinaden Sigortalılık Süresi Durdurulanların Yeniden Yapılandırılmış Borçlarının İhyası İle İlgili  İşlemleri

5510 sayılı Kanunun geçici 17 nci maddesi kapsamında durdurulan sigortalılık sürelerini 6111 sayılı Kanunun 16 ncı maddesi hükmüne istinaden yapılandırarak ihya talebinde bulananlardan, durdurulan sürelere ait olup yapılandırma kapsamında hesaplanan ihya borçlarının tamamını ödeme süresinin sonuna kadar ödemedikleri için ihya talepleri geçerli kabul edilmeyenler, geçici 19 uncu madde kapsamında ihya borç tutarlarının bakiyesine ödeme süresinin sonundan itibaren geç ödeme zammı ile birlikte tamamını 31/10/2012 tarihine kadar ödemeleri halinde ihya talepleri geçerli olacaktır.

3- 5510 Sayılı Kanunun Geçici 24 üncü ve 25 inci Maddeleri Kapsamındaki Yeniden Yapılandırma Anlaşmalarının İhyası

Bilindiği üzere, kapsama giren borçları 5510 sayılı Kanunun geçici 24 üncü veya geçici 25 inci maddesine istinaden yeniden yapılandırılmış, ancak ödeme yükümlülüklerini yerine getirmemeleri nedeniyle yeniden yapılandırma anlaşmaları bozulmuş olan borçlulardan,

- Oniki taksite kadar taksit talebinde bulunmuş olanların, ödenmemiş veya eksik ödenmiş taksit sayısı dörtten fazla olmayanlarının,

- Yirmi dört taksite kadar taksit talebinde bulunmuş olanların, ödenmemiş veya eksik ödenmiş taksit sayısı sekizden fazla olmayanlarının,

yeniden yapılandırma anlaşmaları, 6111 sayılı Kanun uyarınca talepte bulunmaları halinde ihya edilmiş idi.

Yeniden yapılandırma anlaşmaları ihya edilmiş olan bu borçluların ödenmemiş veya eksik ödenmiş taksitlerini 6111 sayılı Kanunun 15 inci maddesinin üçüncü fıkrasına istinaden en geç ihya başvurusunda bulunulan tarihi izleyen üçüncü ayın sonuna kadar hesaplanacak faizi ile birlikte ödemeleri halinde ilgili maddelerde öngörülen yeniden yapılandırma hükümlerinden yararlanmaları sağlanmıştır.

6111 sayılı Kanunun 15 inci maddesi uyarınca, yeniden yapılandırma anlaşmaları ihya edilmiş borçluların, ödenememiş veya eksik ödenmiş taksitlerini başvuruda bulunulan tarihi izleyen ayın sonuna kadar ödeyememiş olmaları halinde ise, bu tutarları 6111 sayılı Kanuna ilave edilen geçici 19 uncu maddeye istinaden hesaplanacak faizi ile birlikte ödemeleri mümkün hale getirilmiştir.

4.1- Başvuru

Kapsama giren borçları 5510 sayılı Kanunun geçici 24 üncü veya geçici 25 inci maddesine istinaden yeniden yapılandırılmış, ancak ödeme yükümlülüklerini yerine getirmemeleri nedeniyle yeniden yapılandırma anlaşmaları bozulmuş olan borçluların, yeniden yapılandırma anlaşmalarının 6111 sayılı Kanuna ilave edilen geçici 19 uncu maddesine istinaden ikinci defa ihya edilebilmesi için,

- Oniki taksite kadar taksit talebinde bulunmuş olanların, ödenmemiş veya eksik ödenmiş taksit sayısı dörtten fazla olmaması,

- Yirmi dört taksite kadar taksit talebinde bulunmuş olanların, ödenmemiş veya eksik ödenmiş taksit sayısı sekizden fazla olmaması,

-Yeniden yapılandırma anlaşmalarının ihyası amacıyla 6111 sayılı Kanunun 15 inci maddesi uyarınca 31/5/2011 tarihine kadar ihya başvurusunda bulunmuş olmaları,

gerekmektedir.

Durumları yukarıda belirtilen nitelikte olan borçluların en geç 1/10/2012 tarihine kadar Sosyal Güvenlik İl Müdürlüklerine veya Sosyal Güvenlik merkezine bir örneği Ek-1’de yer alan dilekçe ile başvuruda bulunmaları halinde, 5510 sayılı Kanunun geçici 24 üncü veya geçici 25 inci maddesine istinaden oluşturulmuş yapılandırma anlaşmaları yeniden ihya edilecektir.

Buna karşın, 6111 sayılı Kanunun 15 inci maddesine istinaden 31/5/2011 tarihine kadar geçici 24 üncü ve geçici 25 inci madde yapılandırma anlaşmalarının ihyası için başvuruda bulunmamış olan borçluların geçici 19 uncu madde hükümlerinden yararlanmaları mümkün bulunmadığı gibi, başvuruda bulunmuş olmakla birlikte ödenmemiş veya eksik ödenmiş taksit sayıları yukarıda belirtilen sayılardan fazla olan borçluların geçici 19 uncu madde uyarınca ihya başvurusunda bulunmaları durumunda da ihya işlemlerinin yapılması mümkün bulunmamaktadır.

4.2- İhya kapsamında ödenecek tutarın hesaplanması ve ödeme süresi

İhya işlemlerinin yapılmasının ve ödenen paraların ilgili taksitlere mahsup edilmesinin ardından, ödenmemiş veya eksik ödenmiş taksitlerin, en geç 31/10/2012 tarihine kadar ödenmesi gerekmektedir.

Yeniden yapılandırma anlaşmaları 6111 sayılı Kanunun geçici 19 uncu maddesine istinaden ihya edilmiş olan borçlular, ödenmemiş veya eksik ödenmiş taksitlerini, ödeme vadesinin sona erdiği tarihten, ödemenin yapılacağı tarihe kadar hesaplanacak DİBS + 1 faizi ile birlikte ödeyeceklerdir.

4.3- İhya kapsamındaki alacakların tam olarak ödenmemesi halinde yapılacak mahsup işlemi

5510 sayılı Kanunun geçici 24 veya geçici 25 inci madde kapsamına girip, 6111 sayılı Kanunda öngörülen ihya kapsamına giren borçların tamamının en geç 31/10/2012 tarihine kadar ödenmemesi halinde ihya öncesi duruma dönülerek, ödenen taksit tutarları ilgili mevzuat hükümlerine göre mahsup edilecektir.

Mahsup işlemlerinin yapılmasının ardından bakiye alacaklar için, 6183 sayılı Kanun uyarınca icra takibine geçilecektir.

5- Geçici 19 uncu madde kapsamına giren alacakların cari usul ve esaslara göre tahsil edilmiş olması halinde yapılacak işlemler

            6111 sayılı Kanun kapsamında yeniden yapılandırma başvurusunda bulundukları halde ödeme yükümlülüklerini yerine getirmemeleri nedeniyle yeniden yapılandırma hakları sona ermiş olan borçluların, kapsama giren borçlarını geçici 19 uncu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce cari usul ve esaslara göre tamamını ödemiş olmaları ve 1/10/2012 tarihine kadar ihya başvuruda bulunmaları halinde, ödeme planları yeniden aktif hale getirilerek ödemiş oldukları tutarlar aylık taksitlere veya peşin ödemeye esas tutara mal edilecek ve fazladan ödenen tutarlar Sosyal Güvenlik Kurumuna başkaca borçlarının bulunmaması kaydıyla, 5510 sayılı Kanunun 89 uncu maddesine istinaden ilgililere iade edilecektir.

            Diğer taraftan, 5510 sayılı Kanunun geçici 24 üncü veya geçici 25 inci maddelerine istinaden yeniden yapılandırma başvurusunda bulunan ve yapılandırma anlaşmaları 6111 sayılı Kanun uyarınca ihya edilen, ancak ihya edilen taksitlerini süresi içinde ve tam olarak ödememeleri nedeniyle yapılandırma anlaşmaları bozulmuş olan borçluların, anılan maddeler kapsamına giren borçlarını geçici 19 uncu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce ödemiş olmaları ve 1/10/2012 tarihine kadar ihya başvuruda bulunmaları halinde, fazladan ödemiş oldukları tutarlar da Sosyal Güvenlik Kurumuna başkaca borçlarının bulunmaması kaydıyla yine yukarıda açıklandığı üzere ilgililere iade edilecektir.

5510 sayılı Kanunun 89 uncu maddenin üçüncü fıkrasına göre, fazladan tahsil edilmiş tutarların ilgililere iade edilebilmesi için ihya başvurusunun yanı sıra fazladan ödenmiş tutarların iadesi hususunda ayrıca yazılı başvuruda bulunmaları gerekmektedir. Yapılacak başvurular üzerine ödeme planlarının yeniden aktif hale getirilmesinin ardından, geçici 19 uncu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce cari usul ve esaslara göre yapılan ödemeler, aylık taksitlere veya peşin ödemeye esas tutara mal edilecek, artan kısım ise başkaca borcunun bulunmaması halinde 89 uncu madde hükümlerine göre ilgililere iade edilecektir.

6- Yapılandırma Hükümlerinden Yararlanma Hakkı Sona Erdikten Sonra 6183 Sayılı Kanunun 48 İnci Maddesi Gereği Tecil Ve Taksitlendirilmiş Olan Borçlar

 6111 sayılı Kanun uyarınca yapılandırmanın ödeme yükümlülüklerinin yerine getirilmemesi nedeniyle bozulması üzerine Kuruma olan borçlarını  6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre tecil ve taksitlendirilmiş olan borçlularca  6111 sayılı Kanunun geçici 19 uncu madde hükümlerine göre ödeme talebinde bulunulması halinde bir  muvafakatname ile Sosyal Güvenlik İl Müdürlüklerine veya Sosyal Güvenlik merkezine verilmesi suretiyle söz konusu tecil ve taksitlendirmenin  bozma işlemi yapılmadan iptal edilmesi gerekmektedir.

Söz konusu muvafakatnamenin verilmesini müteakip 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre tecil ve taksitlendirilmiş borçlarının bir kısmının yapılandırılma kapsamındaki dönemlere, bir kısmının yapılandırma kapsamı dışındaki dönemlere ilişkin olup olmadığına bakılmaksızın taksit tahsilatlarının çıkılarak 6111 sayılı Kanunun geçici 19 uncu maddesi hükümlerine göre, “1.4-Yapılandırma işleminin bozulduğu tarihten sonra yapılan ödemelerin mahsubu” bölümünde açıklandığı üzere peşin ödeme başvurusunda bulunulmuş ise peşin ödemeye esas tutara, taksitle ödeme başvurusunda bulunulmuş ise en eski taksitten başlamak üzere taksitlere mahsubu yapılacaktır.

            Ayrıca, borçlularca  6111 sayılı Kanun kapsamına girmeyen borçlar için 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre  tecil ve taksitlendirme müracaatında bulunulması halinde   bu borçların da tecil ve taksitlendirmesi yapılabilecektir.

7-Borçlunun hak ve alacaklarına haciz konulmuş ise;

-Peşin ödemenin tercih edilmesi halinde: 6111 sayılı Kanuna göre  yapılandırmasının bozulması sonucu borçlunun üçüncü kişilerdeki hak ve alacaklarına 6183 sayılı Kanunun 79 uncu maddesine göre konulan hacizler,  yapılandırılan borcun tamamının geçici 19 uncu madde hükümlerine göre ödenmesi ve hacze konu başkaca bir borcun bulunmaması kaydıyla kaldırılacaktır. Üçüncü kişilerde haczedilerek bloke edilen bir paranın bulunması halinde  söz konusu hacizli tutar geçici 19 uncu madde hükümlerine göre borca  mahsup edilecektir.

 -Taksitle ödemenin tercih edilmesi halinde: 6111 sayılı Kanuna göre  yapılandırmasın bozulması sonucu borçlunun üçüncü kişilerdeki hak ve alacaklarına 6183 sayılı Kanunun 79 uncu maddesine göre konulan hacizler, geçici 19 uncu maddenin yürürlük tarihinden önce  ödeme vadesi geçmiş taksitlerin tamamının bu madde kapsamında ödenmesi halinde   kaldırılacaktır.  Üçüncü kişilerde haczedilerek bloke edilen bir paranın bulunması halinde  söz konusu hacizli tutar geçici 19 uncu madde hükümlerine göre ödenmeyen en eski taksitten başlanılarak mahsup edilecektir.

  Yapılandırma harici borcun bulunması halinde ise cari usullere göre işlemler yapılacaktır.

Bilgilerinize rica eder çalışmalarınızda başarılar dileriz.

     Salim ALTAY                             M.Hikmet YAVUZYİĞİT   

             Tek.Hiz.Krl.Bşk.V.                                  Genel Sekreter V.